Thai Font Tuning in Hardy 1

ใน Ubuntu Hardy (8.04) มีฟอนต์ไทยใหม่มาให้ใช้ 3 ตัว คือ Waree, Umpush และ Sawasdee โดยเฉพาะ Waree นั้นถูกกำหนดให้เป็นฟอนต์ปริยายแทน Loma แล้ว ดังนั้นเมื่อติดตั้งครั้งแรกจะเป็นหน้าตาฟอนต์แปลกไปไม่คุ้นตา ก็ด้วยเหตุนี้นี่เอง

ในตอนแรกนี้จะปรับแต่งฟอนต์เพียงเล็กน้อย โดยยังคงใช้ Waree เหมือนเดิม ก่อนอื่นมาดูก่อนว่าปัญหาที่เราจะพบคืออะไร



ดูกันใกล้ ๆ



นี่คือปัญหาที่เราจะพบเมื่อติดตั้ง Hardy สังเกตว่าตัวอักษรขนาดเล็ก หัวจะหายบ้าง รูตรงหัวตันบ้าง รูปทรงผิดเพี้ยนค่อนข้างมาก ส่วนตัวอักษรที่ใหญ่ขึ้นกลับมีปัญหาที่แปลกไปอีกแบบคือเส้นที่บาง ๆ จะหายไป สังเกตตรงประโยคตัวอย่าง

ปัญหานี้เกิดจาก โดยปกติแล้ว Hardy จะกำหนดให้ใช้ font hinting แบบ native คือเป็น hint ที่ฝังมากับฟอนต์เลย เช่นฟอนต์ Bitstream Vera ซึ่งจะแสดงได้สวยงาม คมชัดไม่เบลอในทุกขนาดตัวอักษร ส่วนฟอนต์ที่ไม่มี hint จะยังคงแสดงเบลอ ๆ เหมือนเดิม แต่ฟอนต์ Waree นั้นมี hint อยู่ด้วย แต่อย่างที่ทราบการดีว่าการทำ hint ให้สมบูรณ์นั้นยากมาก ฟอนต์ Waree จึงแสดงออกมาดีที่สุดได้แบบที่เห็น

ทางแก้แบบง่ายคือ ลดระดับของ hint ลงเหลือแค่ระดับ slight หรือ "นิดหน่อย" โดยเลือกเมนู "ระบบ" --> "ปรับแต่งพื้นโต๊ะ" --> "รูปโฉม" แล้วเลือกแท็บ "แบบอักษร" แล้วคลิกปุ่ม "รายละเอียด..." จากนั้นตั้งค่า Hinting เป็น "นิดหน่อย" ตามภาพ



ผลคือ





การตั้งระดับ Hint เป็น slight จะทำให้การเรนเดอร์ฟอนต์เน้นที่รูปทรงของฟอนต์มากกว่าความคมชัด ทำให้เห็นได้อย่างชัดเจนว่ารูปทรงของฟอนต์ถูกต้องสวยงาม แต่ก็มีความเบลอมากเช่นกัน และยังทำให้ฟอนต์ภาษาอังกฤษเบลอไปด้วย

สำหรับท่านที่พอใจกับการตั้งฟอนต์แบบนี้ก็หยุดได้เลยครับ แต่สำหรับผมแล้ว ผมต้องการมากกว่านั้น ผมอยากให้ตัวอักษรภาษาอังกฤษชัดเท่าที่มันจะชัดได้ ในขณะที่ภาษาไทยก็ไม่เพี้ยนถึงขั้นเส้นหาย หัวหาย

ทางออกคือ libfreetype ในปัจจุบันมี autohint ซึ่งเป็นวิธีการเรนเดอร์ฟอนต์โดยไม่ต้องพึ่ง hint ที่มาในตัวฟอนต์เอง แต่จะสร้าง hint อัตโนมัติ ซึ่งตัวหลัง ๆ นี่มันทำได้ดีมาก ๆ แต่เราจะใช้ autohint เฉพาะกับฟอนต์ที่เราต้องการ ในที่นี้คือฟอนต์ภาษาไทยเท่านั้น ฟอนต์ที่มี native hint ดี ๆ อย่าง Bitstream Vera เราจะไม่แตะ จะใช้ native hint เหมือนเดิม

ขั้นแรก สร้างแฟ้ม .fonts.conf ไว้ที่ home ของท่านเองโดยให้มีเนื้อหาดังนี้

<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE fontconfig SYSTEM "fonts.dtd">
<fontconfig>
        <match target="font">
                <test name="family">
                        <string>Loma</string>
                        <string>Garuda</string>
                        <string>Norasi</string>
                        <string>Kinari</string>
                        <string>Purisa</string>
                        <string>TlwgMono</string>
                        <string>TlwgTypewriter</string>
                        <string>Waree</string>
                        <string>Umpush</string>
                        <string>Sawasdee</string>
                </test>
                <edit name="autohint" mode="assign"><bool>true</bool></edit>
        </match>
</fontconfig>

จากนั้นให้ล็อกเอาท์ออกจากระบบ แล้วล็อกอินเข้ามาใหม่ แล้วตั้งค่าฟอนต์ให้เป็นตามภาพนี้



ผลลัพธ์สุดท้าย





จะเห็นว่าตัวอักษรภาษาอังกฤษมีความคมชัดเป็นปกติ ส่วนตัวไทยนั้นมีหัวหาง เส้นต่าง ๆ ครบถ้วน อ่านได้ชัดเจนดี มีเพี้ยนบ้างแต่น้อยมาก ๆ

เป็นอย่างไรครับ เห็นความงามของฟอนต์ Waree หรือยัง